Oxford Üniversitesi Reuters Gazetecilik Çalışmaları Enstitüsü ‘2018 Türkiye Dijital Haber Raporu’nu yayımlanarak Türkiye’de medyaya güven konusu bir kez daha gündeme geldi.
Dr. Servet Yanatma tarafından hazırlanan rapor, haber erişimi, siyasi yönelime bağlı basına güven, sosyal medya ve iletişim uygulamalarının habere yönelik kullanımı, dezenformasyon, medyada kutuplaşma ve medya okur yazarlığı konularında veri ve çözümlemeler içeriyor.
Araştırmada 37 ülkeden 74 bin kişi yer aldı. Türkiye’den katılım ise 2 bin 19 kişi. Saha araştırmalarını yürüten YouGov şirketi araştırmalarını internet üzerinden ocak ve şubat aylarında gerçekleştirdi. Araştırma internet üzerinden yapıldığı için yoğunlukla kent nüfusunu yansıtıyor.
Araştırma ile Türkiye’de medya okur yazarlığı düşük seviyelerde olarak gözlemlendi. Katılımcıların neredeyse üçte biri 3 sorudan hiçbir soruya doğru yanıt veremedi. Yarısına yakını ise 1 soruyu doğru yanıtladı. 2 soruya yanıt verenlerin oranı beşte bir olurken üç soruyu cevaplayanların oranı yüzde 3 olarak çok düşük gözlemlendi.
Türkiye’de Medyaya Güven Sağ-Sol Arasında Farklılık Gösteriyor
Siyasi yönelime bağlı olarak katılımcıların medya kuruluşlarına güveninin de karşılaştırıldığı raporda bu konuda kutuplaşmanın olduğu gözlemlendi. Araştırmaya göre sağcı-solcu arasında basın kuruluşuna güven farkı arttıkça kutuplaşma da artıyor. TRT’ye olan güven sağ görüşlüler için yüzde 80 oranlarında iken bu oran sol kesim için yüzde 30 seviyelerinde kalmış durumda. Muhalif yayıncı olarak bilinen Sözcü Gazetesi açısından da durum tam tersi. Solcular Sözcü Gazetesi’ne yüzde 70 oranında güven duyarken, sağcılar yüzde 40 oranında bu güveni duyuyor. İki kesim arasında en az fark görülen yayıncı kuruluşlar ise CNN Türk, Kanal D, Hürriyet ve Mynet.
Yine araştırmanın ortaya koyduğuna göre en çok Türkiye’den katılımcılar siyasi görüş paylaşımından endişe duymakta. Bu konuda endişe sahibi olarak görülen kesim toplamda yüzde 65 oranında olarak gözlemlendi. Üstelik bu oran yüzde 72 ile kendini solcu, yüzde 66 ile kendini merkez ve yüzde 61 ile kendini sağcı olarak ifade eden tüm kesimler için geçerli. 37 katılımcı ülke arasında Türkiye bu anlamda en sonuncu. Bu anlamda en düşük oran ise yüzde 21 ile Norveç, Çek Cumhuriyeti ve Şili.
Yine araştırmanın konularından biri olan sosyal medya haberciliğine göre Facebook kullanımı yüzde 18 azalma gösterirken, WhatsApp bu anlamda yüzde 13 artış gösterdi. Burada WhatsApp mesajlaşma güvenliği tercih için önplanda gözüküyor.
Türkiye’de Medyaya Güven İfadesi: Yalan Haber
Araştırma ayrıca yalan haberle karşılaştığını iddia edenlerin oranının yüzde 49 olduğu Türkiye’nin bu anlamda başı çektiğini gösterdi. Diğer 37 ülkede ortalama yüzde 26. Katılımcılar böylece Türkiye’de medyaya güven duyulmadığını çarpıcı biçimde gösterdiler. Oranın en düşük görüldüğü ülkeler yüzde 9 ile Almanya ve Danimarka oldu.
Sol Kesim Online İletişim Araçlarına, Sağ Kesim TV’ye Güven Duyuyor
Sadece tek seçim şansı olan ana haber kaynağı sorusuna ise Türkiye’deki katılımcılar yüzde 48 ile TV belirtirken, yüzde 39 online medya, yüzde 7 radyo ve yüzde 6 yazılı basın dedi. Bu konuda solcuların ilk tercihi yüzde 45 ile online medya olurken sağ görüşlülerin ise yüzde 59 ile TV oldu.
Daha fazla Kısa & Net bilgi için tıklayınız.
Kaynak
