Riemann Hipotezi Çözüldü Mü?

Edinburgh Üniversitesi’nin önde gelen matematikçi bilim insanlarından olan Michael Atiyah, 24 Eylül’de Almanya’daki Heidelberg Ödül Forumu’nda Riemann hipotezi konusunda çözüm için basit bir kanıt bulduğunu açıkladı.

Hipotez ilk kez Alman matematikçi Bernhard Riemann tarafından 1859 yılında ortaya konulmuştu. Kendisi ve 1 dışında başka  sayıya bilinmeyen asal sayılar -2, 3, 5 ve 7 … gibi- olarak düzenli bir dizilim izlemiyor gibi görünmektedir. Diğer bir deyişle, bir asal sayıdan sonraki bir asal sayıyı bir kurala göre tahmin edemeyeceğiniz.

Bununla birlikte, Clay Mathematics Institute’a göre, Riemann asal sayıların sıklığının Riemann Zeta fonksiyonu olarak bilinen bir denklemi yakından izlediğini görerek Riemann hipotezi kurulmuş oldu. Denklem doğruysa, asal sayıların sonsuza kadar dağılımını tanımlamaktaydı.

Ancak şu an itibariyle, enstitüye göre sadece ilk 10.000.000.000.000 çözüm kontrol edildi ve sorun “çözümsüz” olarak kaldı. Riemann hipotezi (Riemann Zeta fonksiyonu) ya da 6 büyük “Ödüllü Milenyum Problem”inden birini çözen kişi, Enstitü’den 1 milyon dolarlık ödül kazanacak.

[the_ad id=”998″]

Science’a göre Atiyah’ın kanıtı yüklü parçacıklar arasındaki elektromanyetik etkileşimleri açıklayan “ince yapı sabiti” olarak adlandırılan fizik bir sabite dayanıyor. Atiyah, bu sabiti açıklamak için Todd Fonksiyonu denen başka bir denklem kullanarak Riemann hipotezi çelişkiyle kanıtlanma yoluna gidiliyor. Matematikte, çelişki ile kanıtlamak için kanıtlamak istediğiniz teorinin doğru olmadığını kabul ediyorsunuz. Sonra bu varsayımın sonuçlarının mümkün olmadığını gösterdiğinizde ortaya bir kanıt çıkmış oluyor.

Riemann Hipotezi Neden Kanıtlanamadı Kanısı Hakim?

Atiyah, matematik ve fiziğe büyük katkılarda bulunmuş, en iyi matematik ödüllerini kazanan bir bilim insanıdır. 1966’daki Fields Madalyası ve 2004’te Abel Ödülünü almıştır. Ancak son yıllarda, doğrulayamadığı bazı matematiksel kanıtlar ortaya koymuştur. Artık meslektaşlarının birçoğu yeni iddialarını eleştirmekte ve Science’a göre doğru olma ihtimali olmadığını söylüyor.

Riverside, Kaliforniya Üniversitesi’nde matematiksel bir fizikçi olan John Baez, Science’a konu hakkında ise şu ifaleri kullanıyor:

 “Kanıt, herhangi bir ilişki ya da gerçek bir ispat olmaksızın, diğer bir kanıt üstünde etkileyici bir iddiayı ortaya koymaktadır.”

Atiyah ise konuşmasında zor olması, şu ana kadar kanıtlanamaması ve neden şimdi birinin bunu kanıtlıyor olması nedeniyle kimsenin Riemann hipotezi için bir kanıt olduğuna inanmadığını belirtiyor. Fakat ekliyor: tamamen yeni bir fikir yoksa.

Daha fazla Kısa&Net bilgi için lütfen tıklayınız.

Kaynak:

Live Science

Bir cevap

  1. Damla Ocak 10, 2021

Yorum yazabilirsiniz