8-9 Kasım tarihlerinde TRANSİST, İstanbul Ulaşım Kongresi ve Fuarı’nın son konuşmacısı İlber Ortaylı oldu. Saat 16:30da başlayan oturumda İlber Ortaylı önemli açıklamalarda bulundu.
TRANSIST kapsamında akademik konu başlıkları ile katılımcılar, yerel yönetimler ve sektör temsilcilerinin de buluştuğu etkinliklerde ulaşım çözümleri ve stratejileri konuşuldu. Bu kapsamda yapılan etkinliklerin sonuncuau İlber Ortaylı’nın Sosyal Keynote Oturumu oldu.
Konuşmasında İstanbul ulaşım problemi çözümü için:
“Düşünülecek tek şey İstanbul Halkının, Türkiye Halkının, hepimizin, her partilinin, ulaşacağı noktadır. O da budur: Bu şehrin öldürülmesi. Yani öldürülmesi demek gırtlağına bıçak atacak değiliz. Yani burası yavaş yavaş, yavaş yavaş, üretim sisteminin dışında bırakılacak. Üretim durdurulacak, fabrikalar durdurulacak, başka yerlere nakledilecek kocaman bir Türkiye coğrafyası var.” ifadelerini kullandı.
İlber Ortaylı’nın konuşmasından satır başları şu şekilde:
İstanbul Ulaşımı Kendine Has Koşullara Sahip
Açıklamalarında İstanbul’un geçmiş ulaşım planlaması üzerine kısa bir giriş yaparak şehir planlaması üzerine de konuşan İlber Ortaylı, İstanbul’un kendine özgül ulaşım koşullarının olduğunu belirtti.
Özellikle Paris, Londra gibi şehirlerin ulaşım planlama anlayışlarının İstanbul için uygulanamayacağını belirtti. İstanbul’la nüfus bakımından aynı kategoride olsa da yapılanma, çözümleme açısından bir örnek olmadığını söyledi. Roma şehrinin bir nebze örnek olabileceğini söyleyen Ortaylı, şehrin altındaki tarihi kaynakların da büyük sorun oluşturduğunu belirtti. Bu anlamda sorunların kendi ulaştırma anlayışıyla çözüleceğini ifade etti.
Karaköy’de bulunan tünelin Avrupa’nın ilk metrosu olduğunu belirten Ortaylı, Avrupa’da metro anlayışının zamanla geliştiğini fakat Moskova’da 1930larda metro girişiminin balçık toprak nedeniyle facia ile sonuçlandığını belirtti. Bu nedenle ucuz emek ve otoriter bir rejim olduğu için de Türkiye’de böyle bir metronun yapılamayacağını belirtti. Ayrıca İstanbul’un da çok daha büyük olduğunu belirtti.
İstanbul’da coğrafi açıdan ulaşımın zor olduğunu belirten Ortaylı, Anadolu’daki boğaza dik oluşumun yol yapmak için zor olduğunu ifade etti. Trakya ise Ortaylı’ya göre tünel yapmak için zor.
Siyaset ve mülkiyetin dağılımı nedeniyle benzer sistem uygulamalarının da zor olduğunu belirtti.
İlber Ortaylı: “Surlarn İçinden Metro Geçmez”
Surların içinden metro geçmemesi gerektiğini belirttikten sonra ayrıca İstanbul’da tarihi yarımada ulaşımının metro ile sağlanması konusunu eleştiren Ortaylı, arkeolojik kalıntıların tahrip olmasının yanı sıra, buradaki ulaşımın şehir dışına taşınması gerektiğini belirtti. Tarihi yarımadada metro ulaşımının fizik tahribat dışında daha da önemli bir sorun yarattığını belirten tarihçi, bunun tarihi yarımada nüfusunu arttırmak olduğunu ve bu nüfusun 300.000’i geçmemesi gerektiğini belirtti.
Türkiye’de tarihi eser konusunda lakayt bir tavrın olduğunu belirten Ortaylı, bu konuda tolere edilebilecek durum olmaması gerektiğini belirtti. Ayrıca bunun daha iyi bir planlama için olumlu olduğunu ifade etti. Türkiye’de tarihi eserlerin korunmasının UNESCO Dünya Mirası listesi ile mümkün olduğunu ve bunun acı bir tablo olduğunu ekledi.
İstanbul’da yol sisteminin yapısallaşmış planlamasının bugün değişime imkan vermediğini de belirtti.
Ortaylı’dan İstanbul Ulaşımı İçin Çözüm Önerileri
İstanbul Boğaz Gemi trafiğinin yönetiminin “bir avuç serserinin” elinde olduğunu belirten Ortaylı, Volga Nehri örneğinden bahsederek klavuz kullanılması gerektiğini belirtti.
İstanbul için ulaşım çözümünün şehir içi nüfus arttırıcı istihdam alanları gibi faktörlerin şehir dışına taşınması ile ancak mümkün olduğunu belirten Ortaylı, deniz ulaşımına da önem verilmesi hususunda uyarılarda bulundu.
“Sultanahmet Meydanı’nda otobüs gördüğümüz sürece burası adam olmaz” diyen İlber Ortaylı çözümün deniz taşımacılığı, elektrikli araç taşımacılığı da olduğunu belirtirken, surlar dışında da raylı sistemlere yönelinmesi gerektiğini belirtti. Kendisinin Beşiktaşlı olduğunu fakat stadına en çok karşı çıkanlardan olduğunu belirtti.
Daha fazla Kısa & Net bilgi için tıklayınız.
Konuşmanın Tamamı:
