Michigan State Üniversitesi’nde oluşturulan yeni bir DNA algoritması, insanların boyunu doğru bir şekilde tahmin edebiliyor. Daha da önemlisi, kalp hastalığı ve kanser gibi ciddi hastalıklar için risk potansiyellerini değerlendirebiliyor.
DNA algoritması, genetik özelliklere dayalı olarak ulaşılabilecek eğitim seviyesi, boy, kemik yoğunluğu öngörüleri oluşturuyor. Fakat uygulamalar bununla sınırlı değil.
Araştırmanın başında olan ve MSÜ’de araştırma ve yüksek lisans çalışmalarndan sorumlu başkan yardımcısı olan Stephen Hsu şunları söylüyor:
“Kalp hastalığı, diyabet ve meme kanseri gibi sağlık riskleri için bu aracı doğrulamış olsak da, onlarla alakalı diğer karmaşık özelliklerin tahmini için de bu yöntemi kullanabiliriz. Bu sadece bir başlangıç”
Algoritmayla uygulanabilecek diğer uygulamalar doktorların hasta teşhisinde erken tanıyı mümkün kılabilir. Ayrıca hastalığın önlenmesi, ya da hastalığın geciktirilmesi gibi olanaklar da tanıyabilir. Bu da sağlıkta yeni bir devrim başlatarak, sağlık uygulamalarını önemli ölçüde ilerletme potansiyeli yaratabilir.
DNA Algoritması Nasıl Çalışıyor?
Genetics’in Ekim sayısında yer alan araştırmaya göre, makine öğrenimi yolu ile İngiltere’de yaklaşık 500.000 yetişkine ilişkin veri analiz edildi.
Doğrulama testleri icin, herkesin boyu kabaca tahmin edildi. Kemik yoğunluğu ve eğitim düzeyi verileri kesin değildi. Fakat osteoporoz nedeniyle yaşanan düşük kemik yoğunluğu ve okulda başarısız olan bireylerin verileri için yeterince hassasiyet sağlandı.
Geleneksel genetik testler, genellikle kişinin gen veya kromozomunda, hastalık ile ilişkili risk faktörü olabilecek değişiklik arar. Hsu’nun modelinde ise birçok genetik farklılık göz önüne alınmaktadır. Ayrıca on binlerce varyasyona dayanan bir öngörücü oluşturur.
Hsu ve ekibi sağlık bilgileri açısından uluslararası bir kaynak olan Birleşik Krallık Biobank verilerini kullandı. Oluşturulan araç yardımı ile, her bir bireyin DNA’sı değerlendirildi. Ayrıca bilgisayara farklılıkları ortaya çıkarma davranışı öğretildi.
Buluşun Gelecegi
Hsu, “Algoritma, her bireyin genetik yapısına ve boyuna bakıyor” diyerek, bilgisayarın her insandan aldığı veri ile öğrenmeye başladığını ve insanların ne kadar uzun olduklarını belirleyen gen faktörüne ilişkin bir öngörü oluşturduğunu söyledi.
Ekip daha büyük ve çeşitli verilerle algoritmaların geliştirerek aracı hastalık riskleri ile ilişkili gen haritalamasına devam edecek. Hsu bu DNA algoritması ile eskiden daha uzun süren veri değerlendirmenin daha kısa sürede gerçekleşeceğini belirtiyor. Bu algoritmanın ilacın geleceği olduğuna inanan ekip yaklaşık 50 $ ‘lık bir test ile, erken tedavi yoluna gidilerek tedavi maliyetlerinde milyarlarca dolar tasarrufa gidilebileceğini belirtiyorlar.
