Siyanobakteri türü, bundan yaklaşık 3.2 milyar yıl önce oksijen üretmeye başladılar. Bu yolla bugünkü atmosferi oluşturmaya yardımcı oldular. Bu bakterilerin metabolizmaları fotosenteze bağlıdır. Bu nedenle genellikle güneş ışığı alabilecekleri yerlerde bulunurlar.
İspanya’da yerin 600 metreden daha da altında kayalık bir alandan alınan örnekte bulunan siyanobakteri izleri, bu mikropların güneş ışığı olmadan da yaşayabileceğini gösterdi. Araştırmacıların 1 Ekim tarihinde Ulusal Bilimler Akademisi Bildirileri’nde sundukları rapora göre benzer türlerinin tersine fotosentez yapmak yerine, besin ihtiyacı olan bu bakteriler hidrojen kullanarak enerji üretebiliyor.
Madrid’deki Ulusal Biyoteknoloji Merkezi’nde bir jeomikrobiyolog olan çalışmada yer alan bilim insanlarından Fernando Puente-Sánchez, başlangıçta başka türde bakteriler için sondaj yapıldığını belirtti. Ekip siyanobakteriyi keşfettiğinde ise, “beklenmedik, mantıksız” olarak karşıladı.
Araştırmacılar bu bakterilerin RNA’sına flüorışımalı boya uyguladılar. Bu şekilde bakterilerin siyanobakteri olduğunu doğruladılar. Bu hassas genetik materyal canlı öldükten sonra yok olur. Fakat, bu madde aracılığıyla bilim insanları güneş ışığı olmamasına rağmen siyanobakterilerin güneş ışığı olmayan ortamlarda yaşaması gerektiğini farkettiler.
Puente-Sánchez ve ekibi, ellerindeki örnekler üzerinde, sondaj sırasında ve sonrasında başka bakterilerin yaşamadığından emin olmak için testler yaptılar. Çünkü şaşırtıcı sonuç için laboratuvar ekipmanı ve araştırmacıların üzerinden de bakteri bulaşmış olabilirdi.
Siyanobakteri hakkındaki bu keşif yeni cevap ve sorular üretiyor
Araştırmacıların bu zorlu koşullar altında bakterilerin hayatta kalması için 2 şeye ihtiyacı olduğu yönünde bir hipotezi var. Hidrojen gazı ve hidrojen kullanımını sağlayacak nitrik oksit gibi bir oksitleyici madde. Diğer yeraltı bakterilerinin benzer ortamlarda besin maddesi bulamayacağı için hidrojenle beslendiği bilinmektedir. Siyanobakteri genetik materyali içinde yapılan incelemede az miktarda hidrojen bulundu. Bu da mikropların gaz ürettiğini ortaya koyuyor.
UCLA’nın çalışmasında yer almayan deniz jeomikrobiyoloğu Tina Treude “yaşamak için kullanılabilecek bir enerji varsa, canlı bunu bir şekilde kullanır” diyor. Yapılan keşif yeraltında siyanobakteri varlığına işaret eden önceki çalışmaları tekrar değerlendirmek açısından umut verici.
Bilim insanları yaşamın neye benzeyebileceği ve diğer gezegenlerde hangi ortamlarda saklanabileceği uzun süredir düşünüyorlar. Treude, “Metabolizma anlayışımızı ileriye götüren bu tür keşiflerle her zaman yeni bir kutu açıyorsunuz” diyor.
Daha fazla Kısa & Net bilgi için tıklayınız.
Kaynak:
